Page 61 - Microsoft Word - τελικό αρχείο

Basic HTML Version

Η καθημερινότητα του πρωτοφασισμού στο σχολείο
Σαραφίδης Θ.
Κοινωνίας Δρώμενα, τ. 2, 2014
61
υποκείμενα, στη φάση της
just in time
επιθυμητικής παραγωγής. Τα αγελαία γραμμο-
μοριακά σύνολα δεν εκφράζονται πλέον ως Λαός,
αλλά ως ατομικότητες που συμμετέχουν στα
δίκτυα της παραγωγής, της κατανάλωσης, του
θεάματος, της επικοινωνίας. Το σώμα του Λαού, ο
ζωτικός του χώρος, σκορπάει στα μήκη και τα
πλάτη της παγκοσμιότητας και δυνητικοποιείται
στις βάσεις δεδομένων της κυβερνητικής
επικοινωνίας. Κάτω από το Αόρατο χέρι της
Αγοράς, οι νεοφιλελεύθεροι ηγέτες παίρνουν τη
θέση τους στο μάτριξ μίας παγκοσμιότητας, που
λειτουργεί
στις
μικρο-πολλαπλότητες
των
καθημερινών συγκρούσεων, ανάμεσα στους
ταξικούς και τους εξωταξικούς, μέσα και πέρα από
τις εξατομικευμένες υποκειμενοποιήσεις.
«Μέσα σ’ αυτήν την προοπτική, όλοι
μαθαίνουν πως πρέπει να γίνουν ήρωες. Σε
κάθε μυθολογία, ο ήρωας είναι ένα εξαιρετικό
ον, αλλά για την πρωτοφασιστική ιδεολογία ο
ηρωισμός είναι ο κανόνας. Αυτή η λατρεία του
ηρωισμού συνδέεται στενά με τη λατρεία του
θανάτου. Δεν είναι τυχαίο ότι ένα από τα
συνθήματα που είχαν οι ισπανοί φαλαγγίτες
ήταν το «viva la muerte» («ζήτω ο θάνατος»).
Στις μη φασιστικές κοινωνίες, ο απλός λαός
μαθαίνει ότι ο θάνατος είναι κάτι το
δυσάρεστο που όμως πρέπει να το
αντιμετωπίζει με αξιοπρέπεια· και οι πιστοί
μαθαίνουν ότι είναι ένας οδυνηρός τρόπος για
να περάσουν σε μια μεταφυσική ευτυχία.
Αντίθετα, ο πρωτοφασίστας ήρωας αποζητά
τον ηρωικό θάνατο, ο οποίος διαφημίζεται ως
η μεγαλύτερη ανταμοιβή για μια ηρωική ζωή»
(Eco, 2010).
Τι σημασία έχει η ζωή σε έναν κόσμο χωρίς Χρήμα
και Τιμή; Τι νόημα έχει η κοινωνία χωρίς το ζωτικός
έδαφος της Αγοράς; Ποιος είναι ο ήρωας που θα
επεκτείνει το ζωτικό της χώρο; Μα ποιος άλλος
από τον
homo economicus
.
Σε καμία περίπτωση ο κορπορατιστικός εθνικο-
σοσιαλισμός του Χίτλερ δεν μπορεί να ταυτιστεί με
το νεοφιλελεύθερο φασισμό της εποχής μας. Το
νεοφιλελεύθερο παραλήρημα υπερεπενδύει στην
αιωνιότητα της καπιταλιστικής κωδικοποίησης, την
επιβεβαίωση της δύναμης της μηχανής της, της
καταστολής κάθε επιθυμίας για έξοδο από τον
καπιταλισμό. Ο νεοφιλελεύθερος φασισμός
διακρίνει ανάμεσα σε εξατομικευμένα σώματα
ικανά να ενσαρκώσουν τον αιώνιο λόγο του και σε
σώματα απορρίμματα που ασθενούν λόγω των
άστοχων επιλογών τους να παίξουν μέσα στα όρια
του συστήματος. Ο διαχωριστικός φασισμός του
Χίτλερ αποθέωνε την αιωνιότητα των αξιών της
Άριας φυλής, την ομοιογένεια της ταυτότητας
όσων ανήκουν στο ένα έδαφος, με ένα κράτος και
έναν Αρχηγό. Ο διαχωριστικός φασισμός του νέο-
φιλελευθερισμού αποθεώνει την αιωνιότητα της
ελευθερίας κίνησης των εμπορευμάτων, των
εργαζόμενων και των κεφαλαίων, τη διαρκή
κωδικοποίηση/επανακωδικοποίηση των ροών και
των νέων περιφράξεων, από ένα μηχανισμό
διακυβέρνησης, που κι αυτός με τη σειρά του
διαχέεται ανάμεσα σε κόμβους κυριαρχίας, που
καθοδηγούν τις ροές του χρήματος, του ελέγχου,
της πληροφορίας στο απεδαφικοποιημένο έδαφος
της παγκόσμιας Αγοράς, (ανάμεσα και πέρα από
κράτη, ηπείρους, τράπεζες, επιχειρήσεις, άτομα
και θεσμούς). Και αν ο εθνικοσοσιαλισμός του
Χίτλερ σκόρπιζε το θάνατο, το φόβο του θανάτου,
τον αποκλεισμό από τη συλλογική ζωή της
επιούσιας φυλής, ο νεοφιλελεύθερος νεοφασισμός
σκορπίζει το φόβο του θανάτου σε όλους, που
θεωρούνται δυνητικά επικίνδυνοι για το σαμπο-
τάρισμα της μηχανής.
Σήμερα ο παραδοσιακός φασίστας του
«Αίματος και της Τιμής», είναι ένα μοναχικό
εξατομικευμένο υποκείμενο που επενδύει παρα-
νοϊκά στην αξία του κράτους, του ηγέτη, του
κόμματος. Ο παραδοσιακός νεοναζί αντιμέτωπος
με την κυριαρχία στο μοριακό επίπεδο της
καθημερινής του ζωής καταφεύγει στην Άρια
ταυτότητα ενάντια σε κάθε άλλη ταυτότητα, όχι
όμως για την καθολική επιβεβαίωση της. Αυτή η
στροφή
στην
νεωτερική
παράδοση
του
κορπορατιστικού παντοδύναμου κράτους, της μη-
χανής κωδικοποίησης όλων των ροών, και η
εξύμνηση της ανάγκης καταπίεσης όλων των