Basic HTML Version
Οι «Κένταυροι» στην άνθηση του «Νεοφασισμού» εντός
Κουρουτζάς Χρ. & Παρασκευόπουλος Δ.
της ελληνικής κοινωνίας
Κοινωνίας Δρώμενα, τ. 2, 2014
40
κατάλληλη στιγμή; Φυσικά, ο χαρακτηρισμός του
Κράτους ως «Εκτάκτου Ανάγκης».
Η άσκηση πολιτικής στο κράτος εκτάκτου ανάγκης
Οι λειτουργίες του Κράτους «Εκτάκτου Ανά-
γκης» οριοθετούνται σύμφωνα με τα δεδομένα της
οικονομίας και με προεκτάσεις σε κοινωνικά πεδί-
α, όπως το μεταναστευτικό, η τρομοκρατία, η
υγεία/ασθένεια σε σύνδεση με συγκεκριμένες
ομάδες πληθυσμού, κ.ά. Ο Πουλατζάς, μιλώντας
για «το Κράτος Εκτάκτου Ανάγκης» αναφέρεται
στην άσκηση οικονομικής πολιτικής, η οποία
αποβλέπει στην ιδιάζουσα προσαρμογή και εναρ-
μόνιση του συστήματος «μπροστά στην κοινω-
νικοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων». Μια
οπτική ενός φασιστικού κράτους, το οποίο
παρουσιάζει κοινά χαρακτηριστικά με το παρεμ-
βατικό κράτος (
μονοπωλιακός καπιτα-λισμός
). Το
στοιχείο διάκρισης ενός κράτους ως
Εκτάκτου
Ανάγκης
δεν είναι
τόσο ο βαθμός παρέμ-βασης,
όσο οι μορφές με τις οποίες γίνεται η πα-ρέμβαση
(1974: 348-349).
Σύμφωνα με τον Agamben (2007
στο
Μαρκαντωνάτου, 2012), η τάση κήρυξης με τον
ένα ή τον άλλο τρόπο
κατάστασης έκτακτης
ανάγκης
, η οποία αντανακλά «έναν μετασχη-
ματισμό των δημοκρατικών καθεστώτων» στην
κατεύθυνση μιας
άνευ προηγουμένου γενίκευσης
του παραδείγματος της δημόσιας ασφάλειας ως
κανονικής τεχνικής διακυβέρνησης
, τείνει να γίνει η
κυρίαρχη μορφή πολιτικής διαχείρισης στις περισ-
σότερες δυτικές χώρες και μάλιστα για διαφορε-
τικούς λόγους. Είτε πρόκειται για απρόβλεπτης
έκβασης και διάρκειας οικονομικές κρίσεις, είτε
πρόκειται για τον
πόλεμο ενάντια στην τρομο-
κρατία ή την αντιμετώπιση εσωτερικών κοινωνικών
κρίσεων, εν όψει καταστάσεων που ορίζονται ως
έκτακτη ανάγκη, λαμβάνονται ακραία μέτρα και
επιβάλλονται θεραπείες-σοκ για τη διασφάλιση
της κανονικότητας, σε τέτοιο μάλιστα βαθμό ώστε
η ίδια η έκτακτη ανάγκη τείνει να γίνει μια
συνθήκη κανονικότητας
(Zizek, 2009 στο Μαρκα-
ντωνάτου, 2012).
Στα πλαίσια αυτού του μοντέλου άσκησης
εξουσίας, η Μαρκαντωνάτου (2012) επισημαίνει
πως, κεντρικό ρόλο κατέχουν οι «νέες απειλές», οι
οποίες είναι κυρίως «ασαφείς» και «αόρατες». Τα
παραδείγματα αρκετά:
φονταμενταλιστές Μου-
σουλμάνοι που απειλούσαν την πολιτισμένη Δύση
μετά την 11η Σεπτέμβρη, νέοι που εξεγείρονται
βίαια στα αστικά κέντρα και διαρρηγνύουν το νόμο
και την τάξη, μετανάστες που εισέρχονται παρά-
νομα σε χώρες και απειλούν την εθνική συνοχή,
κερδοσκόποι των διεθνών αγορών που απειλούν
τις οικονομίες των κρατών και μπορούν να τις
καταστρέψουν
. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι,
το κράτος με την
επίκληση της έκτακτης ανάγκης
[…] να στρέφεται ενάντια στην ίδια την εσωτερική
κοινωνία, την οποία υποτίθεται πως καλείται να
προστατεύσει
. Σκοπός είναι η
ταχεία πειθάρχηση
της κοινωνίας στο εσωτερικό
.
Στην περίπτωση της Ελλάδας λοιπόν συνεχίζει
(Μαρκαντωνάτου, 2012) , όπως και σε άλλες χώρες
Κράτη-Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ισπανία,
Πορτογαλία, Ιταλία, Ιρλανδία κ.ά.), ξεκίνησε ένας
οικονομικός πόλεμος
, στα πλαίσια του οποίου από
τη μία πλευρά έχουμε ακραία μέτρα δημοσι-
ονομικής πειθαρχίας για την υποτιθέμενη αντιμε-
τώπιση της οικονομικής κρίσης μέσω της επέλασης
των διεθνών αγορών και των κερδοσκόπων και
από την άλλη τις εργατικές τάξεις να πληρώνουν το
τίμημα με ανεργία, βιοτική εξαθλίωση και επισφα-
λειοποίηση της ζωής τους.
Δομείται υπό αυτήν την έννοια μια εικόνα
ενός
ασύμμετρου οικονομικού πολέμου
όπου το
ρόλο των «συμμάχων» της Ελλάδας κατέχουν
οι
εταίροι της, η ΕΚΤ, η ΕΕ και το ΔΝΤ
. Έτσι προ-
κύπτουν στο δρόμο αυτού του πολέμου
«θυσίες»
από τους «Έλληνες πολίτες» για την «πατρίδα». Για
την «νίκη» αυτού του πολέμου απαιτείται ακόμη η
«συναίνεση στους στόχους του Μνημονίου»
(Μαρκαντωνάτου, 2012).
Πώς συνδέεται η άσκηση αυτών των πολιτικών
με τον εκφασισμό της κοινωνίας; Ο Πουλατζάς
μιλώντας για
φασιστικές δικτατορίες του παρελ-
θόντος
αναφέρεται στο ρόλο των αστικών κυβερ-
νήσεων, οι οποίες
περνούν συνήθως από διάφορες
προπαρασκευαστικές φάσεις, παίρνουν διάφορα
αντιδραστικά μέτρα και συντελούν
(1974:73), υπό