Page 48 - Microsoft Word - τελικό αρχείο

Basic HTML Version

Κοινωνίας Δρώμενα, τ. 1, Σεπτέμβριος 2013
48
Η υγεία ως πολυτέλεια
Καλοτεράκης Φαίδωνας
Ειδικός Βοηθός Διευθυντή ΚΕΘΕΑ
phaedon.kal@ketheathess.gr
«Προσοχή: Η λιτότητα βλάπτει σοβαρά την
υγεία» θα μπορούσε να ήταν εναλλακτικά ο τίτλος
του βιβλίου των David Stuckler και Sanjay Basu
The
Βody Economic: Why austerity kills
.
Στο βιβλίο τους, το οποίο κυκλοφόρησε το
Μάιο, οι δύο συγγραφείς διερευνούν το αν-
θρώπινο κόστος που συνεπάγονται οι πολιτικές
λιτότητας, ιδίως όταν οι κυβερνήσεις επιβάλλουν
περικοπές στα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας και
ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ωθώντας έτσι
τα πιο ευπαθή τμήματα της κοινωνίας στην
απόγνωση. Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι ένα
ολόκληρο κεφάλαιο της μελέτης με τίτλο
Greek
Tragedy
αφιερώνεται στην Ελλάδα.
Είναι πλέον ηλίου φαεινότερον και στο γυμνό
μάτι του πιο καλόπιστου παρατηρητή ότι η
οικονομική δεινότητα της κρίσης που βιώνουμε,
επηρεάζει άμεσα την υγεία –σωματική και
ψυχική– των κατοίκων της χώρας μας. Εύλογο
είναι ότι αυτή η αρνητική επίδραση στοχοποιεί
τους πιο ευάλωτους ανάμεσα μας. Η Υπηρεσία της
Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Προστασία των
Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (FRA) επισημαίνει σε
έκθεσή της ότι η κατάσταση για τα παιδιά στην
Ελλάδα είναι ιδιαίτερα δραματική. Στην έκθεση
εκφράζονται έντονες ανησυχίες «όσον αφορά το
δικαίωμα στη ζωή, στην επιβίωση και στην
ανάπτυξη» των παιδιών και των εφήβων, οι οικο-
γένειες των οποίων χάνουν απότομα τα
εισοδήματά τους και την πρόσβασή τους στις
κοινωνικές υπηρεσίες που χρηματοδοτούνται από
το κράτος, κυρίως στην υγειονομική περίθαλψη
και στην κοινωνική ασφάλιση.
Σε αυτό έρχεται να προστεθεί ένα ποσοστό
ρεκόρ ανεργίας στους νέους και ένα ασυνήθιστα
υψηλό ποσοστό διακοπής του σχολείου, ιδιαίτερα
στους Ρομά. Ταυτόχρονα έχουμε αύξηση στον
αριθμό των παιδιών που επαιτούν ή που
εργάζονται ως πλανόδιοι πωλητές. Πληθαίνουν,
επίσης, οι αναφορές σε περιστατικά λιποθυμίας
μαθητών στα σχολεία εξ αιτίας του υποσιτισμού.
Οι Stackler και Basu κάνουν ειδική μνεία στις
αυτοκτονίες όπου η Ελλάδα προ κρίσης είχε έναν
από τους χαμηλότερους ρυθμούς στην Ευρώπη.
Παρατηρείται, λένε, αύξηση 17% μεταξύ του 2007
και 2009. Το 2012 οι αυτοκτονίες αυξήθηκαν κατά
επιπλέον 26%. Επισημαίνουν, επίσης, ότι σε κάθε
αυτοκτονία αντιστοιχούν δέκα απόπειρες και μετα-
ξύ 100 και 1000 νέα κρούσματα κατάθλιψης!
Το ότι η λιτότητα –κυριολεκτικά– σκοτώνει
γίνεται ιδιαίτερα εμφανές στην εξάρτηση από
ουσίες (η εξάρτηση εδώ ως συμπεριφορά και όχι
ως αρρώστια). Είναι τέτοια η εξαθλίωση του
χρήστη που η απεξάρτηση ως διαδικασία φαντάζει
ως η τελευταία –σε προτεραιότητα– προσπάθεια
αντιμετώπισης των αναγκών του. Σε πολλές
περιπτώσεις –που ολοένα αυξάνονται– προέχει το
φαγητό, η στέγη, η φροντίδα της σωματικής του
υγείας. Οι έρευνες που γίνονται στον πληθυσμό
των εξαρτημένων μας δείχνουν ραγδαία αύξηση
κρουσμάτων HIV και ηπατίτιδας ιδίως στην Αθήνα.
Οι χρήστες, λόγω της ένδειας μοιράζονται σύριγ-
γες, κάποιοι (γυναίκες και άνδρες) εκπορνεύονται.
Μερικοί κάνουν σεξ χωρίς προφυλάξεις διότι
αυτό είναι οικονομικά πιο προσοδοφόρο. Άλλοι
καταφεύγουν σε φτηνές ουσίες με υψηλό βαθμό
επικινδυνότητας. Η γνωστή πια σίσα (μια μορφή
κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης) είναι φτηνή –
περίπου 1 ευρώ η δόση– και φτιάχνεται εύκολα
και στο σπίτι. Το ότι χρησιμοποιούνται ως διαλύτες
στην προπαρασκευασία της για ενέσιμη χρήση,
υγρά μπαταρίας αυτοκινήτου ή σαμπουάν, διότι