Basic HTML Version
Μορφές παραδοσιακής αγροτικής οικονομίας σε παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον
Φραγκόπουλος Γ.
Κοινωνίας Δρώμενα, τ. 1, Σεπτέμβριος 2013
17
νίας και την Ερμούπολη Σύρου, αλλά και το εξωτε-
ρικό (Τεργέστη, Βοσνία, Βλαχία).
Απόρροια αυτής της ακμής αποτέλεσε η
μεγάλη αύξηση του πληθυσμού ο οποίος έφτασε
τις 10.000 κατοίκους. Εντούτοις, το 1815 και μέχρι
το 1821 (προεπαναστατική περίοδος) υπήρξε μια
μεγάλη φυγή κατοίκων λόγω επιδημίας πανώλης
που ενέσκηψε και λόγω των συνεχών αναταραχών
στη περιοχή.
Στα μετέπειτα ειρηνικά χρόνια οι Γουριώτες
ανασυντάσσονται και επαναδραστηριοποιούνται
και πάλι στην κτηνοτροφία και τις συναφείς
ασχολίες (γεωργία, υφαντική, βυρσοδεψία κ.α.).
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου
πολέμου, στις 23 Απριλίου 1943 οι Ιταλοί καίνε το
χωριό προκαλώντας την καταστροφή σχεδόν όλων
των παλιών πετρόκτιστων αρχοντικών κατοικιών.
Την τελειωτική καταστροφή της παλιάς
εικόνας της Ανάβρας επέφεραν οι δύο σεισμοί
(1954 και 1980). Έτσι αυτά που βλέπει ο
σημερινός επισκέπτης είναι σύγχρονα κτίσματα,
τα περισσότερα μετά το 1881, που αδυνατούν να
συγκροτήσουν μια αρχιτεκτονική φυσιογνωμία
του οικισμού.
Με την είσοδο της Ελλάδας στη Ε.Ε. και χάρις
στις επιδοτήσεις της κτηνοτροφίας, η Ανάβρα
κατάφερε να ανακάμψει. Ιδιαίτερα μετά το 1990 ο
οικισμός παρουσιάζει μια συνεχή εξέλιξη και
ανάπτυξη σε όλους τους τομείς (οικονομία,
κοινωνική πρόνοια, εκπαίδευση, αναπτυξιακά
έργα, έργα πολιτισμού κ.α.), τέτοια που να καθι-
στούν την Ανάβρα χωριό-φαινόμενο για την ελ-
ληνική ύπαιθρο. Σήμερα ο πληθυσμός της κοινό-
τητας ανέρχεται στους 500 μόνιμους κατοίκους οι
οποίοι σχεδόν σε ποσοστό 100% ασχολούνται με
την κτηνοτροφία.
Το 1998 ο νόμος «Καποδίστριας», για τη
συνένωση των δήμων και κοινοτήτων της
Ελλάδας, εξαίρεσε την Ανάβρα ως απομακρυσμέ-
νη από τα αστικά κέντρα, με ομοιογένεια
γεωλογικού αναγλύφου, πληθυσμού και απασχό-
λησης των κατοίκων. Εντούτοις, το 2011 ο νόμος
«Καλλικράτης» κατήργησε την κοινότητα και η
Ανάβρα ενσωματώθηκε στο Δήμο Αλμυρού
(Ανάβρα-Ζω). Αυτή η ενέργεια είχε ως αποτέλ-
σμα, η πρώην κοινότητα πλέον να μην μπορεί να
αποφασίζει η ίδια για την πορεία της αλλά να
εξαρτάται από τις αποφάσεις του υπερκείμενου
τοπικού κέντρου (Αλμυρός) με συνέπεια να
ανακοπεί η πολλά υποσχόμενη ανάπτυξη της.
3. Έργα και φάσεις εξέλιξης: Από την υπανάπτυ-
ξη στην ανάπτυξη
Η κοινότητα της Ανάβρας, όπως φαίνεται και
από την ιστορική αναδρομή, υπέστη καταστροφές
τρεις φορές μέσα σε 40 χρόνια. Αυτό είχε ως
αποτέλεσμα από την τελευταία καταστροφή το
1980 μέχρι το 1990 να αποτελεί έναν οικισμό 300
κατοίκων, εγκαταλελειμμένο και αποκομμένο από
τα γύρω αστικά κέντρα. Ανύπαρκτη οδοποιία,
χωματόδρομοι, απουσία δημόσιων χώρων,
συμβίωση των ανθρώπων μαζί με τα ζώα,
ελλείψεις σε ηλεκτρικό-τηλεπικοινωνιακό δίκτυο
και απουσία συστήματος αποκομιδής σκουπιδιών
ήταν η εικόνα που παρουσίαζε ο οικισμός.
Το 1991 ο εκλεγμένος πρόεδρος της κοινότη-
τας σε συνεργασία με μία ομάδα ανθρώπων που
κατάγονταν από την Ανάβρα και οι οποίοι είχαν τη
διάθεση να προσφέρουν στον τόπο τους, ξεκινούν
μία προσπάθεια με στόχο να καταστήσουν τον
οικισμό αρχικά βιώσιμο και να χρησιμοποιήσουν
τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα (κτηνοτροφία
και περιβάλλον) για να τον οδηγήσουν σε μία
πρωτοφανή ανάπτυξη για τα ελληνικά δεδομένα.
Επρόκειτο για μία προσπάθεια που γινόταν
σε συνεργασία με τους κατοίκους αν κρίνει κανείς
από το γεγονός ότι πραγματοποιήθηκαν συνολικά
23 λαϊκές συνελεύσεις τα δύο πρώτα χρόνια. Το
κύριο χαρακτηριστικό αυτών των συνελεύσεων
ήταν η προσπάθεια να γίνει αντιληπτό στους
ανθρώπους του χωριού ότι έπρεπε να γίνει
μετεγκατάσταση των κοπαδιών σε χώρους εκτός
του βασικού ιστού του οικισμού. Έπειτα, ακολού-
θησε η καταγραφή, η διαβάθμιση και ιεράρχηση
των προβλημάτων για την ορθότερη αντιμετώπιση
τους.
Αρχικά, αποφασίστηκε να δοθεί προτεραιότη-
τα στην κτηνοτροφία. Τα ζώα απομακρύνθηκαν