Basic HTML Version
Η καθημερινότητα του πρωτοφασισμού στο σχολείο
Σαραφίδης Θ.
Κοινωνίας Δρώμενα, τ. 2, 2014
59
καπιταλιστικής διακυβέρνησης στιγματίζονται και
καταστέλλονται
από
τους
πυλώνες
της
καπιταλιστικής κωδικοποίησης (κεφάλαιο, κράτος,
θέαμα).
Ο πόλεμος όλων εναντίων όλων είναι το
κυρίαρχο στρατιωτικό δόγμα της κοινωνικής τάξης
(order) που αναδύεται από τις υποδουλωμένες
ομάδες, ενάντια στους εξωταξικούς (disorder) της
μοριακής
πολλαπλότητας
των
ομάδων
υποκειμένων.
«Πρόκειται, λοιπόν, μάλλον για διαφορά
ανάμεσα σε δύο είδη συλλογών ή πληθυσμών:
τα
μεγάλα
σύνολα
και
οι
μικρο-
πολλαπλότητες. Και στις δύο περιπτώσεις, η
επένδυση είναι συλλογική, είναι η επένδυση
ενός συλλογικού πεδίου· ακόμα κι ένα μόνο
τεμαχίδιο συνδέεται με ένα κύμα, ως ροή που
προσδιορίζει τον χώρο συνύπαρξης των
παρουσιών του. Κάθε επένδυση είναι
συλλογική, κάθε φαντασίωση είναι ομαδική
και,
με
την
έννοια
αυτή,
θέση
πραγματικότητας. Αλλά τα δύο είδη
επενδύσεων διαφέρουν ριζικά. Το ένα μπορεί
να αφορά τις γραμμομοριακές δομές στις
οποίες υποτάσσονται τα μόρια, και το άλλο
αντίθετα, μπορεί να αφορά τις μοριακές
πολλαπλότητες, στις οποίες υποτάσσονται τα
δομημένα φαινόμενα του πλήθους. Το ένα
είναι επένδυση
υποδουλωμένης ομάδας
, τόσο
στη μορφή κυριαρχίας όσο και στους
αποικιακούς σχηματισμούς του αγελαίου
συνόλου, που καταστέλλει και απωθεί την
επιθυμία των προσώπων· το άλλο, επένδυση
της
ομάδας-υποκειμένου
στις εγκάρσιες
πολλαπλότητες
που
εμπεριέχουν
την
επιθυμία σαν μοριακό φαινόμενο, δηλαδή
επιμέρους αντικείμενα και ροές σε αντίθεση
με τα σύνολα και τα πρόσωπα»(Deleuze &
Guattari, 1977: 323).
Η παρανοϊκή επένδυση των νεοφιλελεύθερων
συνόλων βασίζεται στη σημειωτική της πολιτικής
οικονομίας, που προσδίδει χαρακτηριστικά ταυ-
τότητας γύρω από το νόμο του Αόρατου χεριού της
αγοράς. Το Χρήμα και Τιμή –που αντικαθιστούν τη
φυλετικά καθαρή ταυτότητα του Αίματος και της
Τιμής– γίνονται τα σύμβολα της υπεριστορικής
ανωτερότητας των «νεοφιλελεύθερων» που κυρι-
αρχεί στην εποχή του παγκόσμιου ενσωματωμένου
καπιταλισμού. Οτιδήποτε κινείται πέρα από το
Χρήμα και την Τιμή, διακρίνεται ως μη-κανονικό,
για να ταξινομηθεί και να ελεγχθεί ως απόρριμμα
στις λίστες ανεργίας, στην υπηρεσία πρόνοιας, στα
στρατόπεδα συγκέντρωσης των μεταναστών, στις
φυλακές, μακριά από τον κόσμο των καθημερινών
«ηρώων» που ανταγωνίζονται μέχρι θανάτου στα
πλαίσια της Αγοράς. Βιομήχανοι, τραπεζίτες, στε-
λέχη επιχειρήσεων και όσοι βρίσκονται στην
κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας αποτελούν τους
σύγχρονους ήρωες της αγοράς, της σημειωτικής
της καριέρας, τους ηγέτες του Χρήματος και της
Τιμής.
Η Αγορά είναι το απεδαφικοποιημένο έδαφος,
όπου διεξάγεται ο νεοφιλελεύθερος πόλεμος και
στο οποίο αναδύεται ο
homo economicus
, το
πρότυπο του Άριου στην αυγή του 21ου αιώνα.
Μόνο που στο νεοφιλελεύθερο φασισμό δεν
απορρίπτεται ο καπιταλιστικός τρόπος ζωής –όπως
συμβαίνει κατά τον Eco στον πρωτοφασισμό του
20ου αιώνα– αλλά επιβεβαιώνεται ως το ύστατο
όριο των ροών της καθημερινότητας και περι-
ορίζεται από την παρανοϊκή επένδυση του
νεοφιλελεύθερου φασιστικού οικονομικού ορθο-
λογισμού. Ένας ορθολογισμός που απορρίπτει
κάθε κριτική στάση και θυμίζει εκφράσεις του
Γκαίμπελς όπως «όταν ακούω να μιλάνε για
κουλτούρα αρπάζω το όπλο μου» ή «εκφυλισμένοι
διανοούμενοι», «κουλτουριάρηδες», «παρηκμα-
σμένοι σνομπ», «τα πανεπιστήμια είναι φωλιές
κομμουνιστών»( Eco, 2010).
«Καμιά συγκρητιστική πίστη δεν αντέχει στην
αναλυτική κριτική. Το κριτικό πνεύμα κάνει
διακρίσεις μεταξύ των εννοιών, και αυτές οι
διακρίσεις αποτελούν σημάδι μοντερνισμού.
Στον σύγχρονο πολιτισμό, η επιστημονική
κοινότητα επαινεί τη διαφωνία ως μέθοδο
βελτίωσης της γνώσης. Για τον πρωτοφασισμό,
η διαφωνία είναι προδοσία» (Eco, 2010).
Και στον 21ο αιώνα τα δίκτυα της κυριαρχίας